การทานอาหารในรูปแบบของโต๊ะจีนไม่ว่าจะเป็นการทานในงานเลี้ยงซึ่งจัดขึ้นในโอกาสต่างๆ หรือการไปทานตามร้านอาหารจีนนั้นเรื่องของมารบาทบนโต๊ะอาหารเรียกได้ว่าเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากมารยาทในการทานอาหารรูปแบบนี้จะช่วยให้การทานอาหารเป็นไปด้วยความเรียบร้อย แต่ยังเป็นการการแสดงถึงความเข้าใจในวัฒนธรรมการทานอาหารโต๊ะจีนอีกด้วย ในบทความนี้จะมาแนะนำถึง 7 มารยาทในการทานอาหารโต๊ะจีนที่ควรรู้
1. นั่งในตำแหน่งที่เหมาะสม
การทานอาหารในรูปแบบโต๊ะจีนนั้นถ้าเป็นการทานในงานเลี้ยงสำหรับโอกาสนั้นเรื่องของตำแหน่งที่นั่งภายในโต๊ะอาจจะไม่ใช่เรื่องสำคัญมากเท่าไหร่ ผู้มาร่วมงานสามารถเลือกนั่งได้ตามความเหมาะสม แต่ควรที่จะเลือกนั่งในโต๊ะที่เจ้าภาพจัดไว้ให้ หรือถ้าไม่ได้มีการจัดโต๊ะเฉพาะไว้ให้ก็ควรไปนั่งในโต๊ะที่มีคนนั่งอยู่แล้วเพื่อให้ครบจำนวนคน ซึ่งก่อนที่จะนั่งควรสอบถามผู้ที่นั่งอยู่ก่อนว่าจะมีใครมานั่งที่ตรงนี้หรือไม่ ไม่ควรไปนั่งโต๊ะใหม่ที่ยังไม่มีคนนั่งอยู่ นอกจากจะมาเป็นหมู่คณะ โดยจะมีเพื่อนคนอื่นๆ ตามมาทีหลังก็สามารถที่จะไปนั่งในโต๊ะที่ยังไม่มีคนนั่งได้
ส่วนการทานอาหารโต๊ะจีนในร้านอาหารโดยที่มีผู้ใหญ่ร่วมโต๊ะด้วยนั้นจะมีเรื่องราวของตำแหน่งที่เหมาะสมในการนั่งทานอาหารเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย โดยเจ้าภาพหรือแขกที่มีอาวุโสมากที่สุดจะต้องนั่งตรงข้ามกับประตูเสมอ เพื่อที่จะได้มองเห็นว่าเมื่อแขกที่ได้รับเชิญมาถึงจะได้ลุกไปต้อนรับได้สะดวก ส่วนแขกที่มีอาวุโสลำดับที่ 2 จะนั่งทางขวามือของเจ้าภาพ ส่วนแขกที่มีอาวุโสลำดับที่ 3 จะนั่งทางซ้ายมือของเจ้าภาพ โดยจะนั่งสลับกันไปอย่างนี้จนครบจำนวนที่นั่ง แต่ถ้าไม่แน่ใจว่าควรนั่งตรงไหนก็สามารถที่จะถามเจ้าภาพได้เลย หรือเจ้าภาพจะเป็นผู้พามาส่งยังที่นั่งนั่นเอง
2. อย่าหวงที่นั่ง
ในกรณีที่ได้รับเชิญไปทานอาหารโต๊ะจีนในงานเลี้ยงต่างๆ ที่มีผู้มาร่วมงานเป็นจำนวนมาก ในขณะที่ยังผู้มาร่วมงานยังมาไม่มากนั้นสามารถที่จะจองที่ไว้สำหรับเพื่อนที่กำลังจะตามมาภายหลังได้ แต่ถ้ามีผู้ร่วมงานมาเป็นจำนวนมากแล้ว และยังมีอีกหลายคนที่ไม่มีที่นั่ง ถ้ามีผู้มาถามว่าที่นั่งซึ่งได้จองไว้นั้นมีคนนั่งหรือยังควรที่จะปล่อยที่นั่งให้คนอื่นได้นั่งแทน เพื่อเป็นการแสดงถึงมารยาทที่ดี และแสดงถึงความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
3. ให้เกียรติผู้อาวุโสในการตักอาหาร
เมื่ออาหารในเมนูต่างๆ ถูกยกมาวางบนโต๊ะแล้ว ไม่ว่าจะเป็นการทานในงานเลี้ยง หรือการทานในร้านอาหาร มารยาทของการทานอาหารแบบโต๊ะจีนนั้นควรให้ผู้ที่มีอาวุโสมากที่สุดในโต๊ะเป็นผู้ตักอาหารคนแรกเสมอ ถ้าเป็นการทานในงานเลี้ยงที่ผู้ร่วมโต๊ะไม่ได้รู้จักกันมาก่อนก็ควรเชิญให้ผู้ที่ดูอาวุโสมากที่สุดในโต๊ะเป็นผู้เริ่มตักอาหาร หรือจะตักอาหารให้ผู้อาวุโสก็ได้ ซึ่งควรที่จะตักอาหารส่วนที่อร่อยที่สุดให้กับผู้ที่มีอาวุโสในโต๊ะก่อน ส่วนในกรณีที่ผู้ร่วมโต๊ะส่วนมากนั้นมีวัยใกล้เคียงกันก่อนที่จะเริ่มตักทานเป็นคนแรกก็ควรที่จะกล่าวชวนผู้ร่วมโต๊ะคนอื่นๆ ให้ทานอาหารร่วมกัน ก่อนที่เราจะเริ่มทำการตักอาหารเป็นคนแรก
ถ้าเป็นการทานอาหารแบบโต๊ะจีนกับผู้ใหญ่ หรือผู้ที่มีอาวุโสสูงกว่านั้น เมื่อผู้ที่มีอาวุโส หรือเจ้าภาพตักอาหารเรียบร้อยแล้ว พอมาถึงรอบที่จะต้องตักอาหารทานเองไม่ควรที่จะตักอาหารชิ้นใหญ่กว่าเจ้าภาพ หรือตักอาหารส่วนที่ดีที่สุดไปทานเพียงคนเดียว ควรให้เจ้าภาพ หรือผู้อาวุโสเป็นผู้บอกให้ทานส่วนที่อร่อยที่สุดจึงจะตักมาทานได้
4. พูดคุยด้วยความมีมารยาท
ถ้าเป็นการนั่งทานอาหารโต๊ะจีนกับผู้ใหญ่ หรือผู้ที่ไม่รู้จักกันมาก่อน การพูดคุยนั้นควรทำด้วยความสุภาพ และความมีมารยาท ควรให้ผู้ใหญ่ หรือผู้ที่มีความอาวุโสเป็นผู้เริ่มประเด็นสนทนา ไม่ควรพูดคุยเสียงดัง รวมไปถึงพูดคุยในเรื่องที่อาจจะเกิดข้อบาดหมางกัน ส่วนถ้าเป็นการนั่งทานอาหารโต๊ะจีนภายในงานเลี้ยงกับผู้ที่มีความสนิทสนมกันนั้น ก็ไม่ควรที่จะพูดคุยเสียงดัง หรือใช้คำหยาบคาย เนื่องจากจะเป็นการรบกวนผู้ที่มาร่วมงานคนอื่นๆ
5. ทานอาหารให้สุภาพ
การทานอาหารในรูปแบบโต๊ะจีน หรือการทานอาหารในรูปแบบต่างๆ สิ่งที่ควรระมัดระวังอยู่ตลอดเวลาคือมารยาทในการทานอาหาร เพราะเป็นการทานอาหารร่วมกับคนอื่น ไม่ใช่เป็นการทานอาหารเพียงคนเดียวที่จะทำกริยาอะไรก็ได้ในระหว่างการทานอาหาร โดยมารยาทในการทานอาหารโต๊ะจีนนั้นสิ่งที่ไม่ควรทำอันดับแรกคือการเคาะตะเกียงระหว่างทานอาหาร รวมไปถึงการปักตะเกียบลงในอาหาร ถ้าต้องการตักอาหารต้องใช้การคีบเท่านั้น เนื่องจากการปักตะเกียบลงไปเปรียบเสมือนการปักธูปไหว้คนตาย
นอกจากนี้การตักอาหารถ้ามีช้อนกลางมาให้ต้องใช้ช้อนกลางทุกครั้ง ห้ามให้ช้อน หรือตะเกียบของตัวเองตักอาหาร และเมื่อตักอาหารมาททานนั้นต้องตักออกมาในปริมาณที่เหมาะสม ไม่ควรตักออกมาในปริมาณที่มากจนเกินไป เพราะมารยาทของการทานอาหารโต๊ะจีน โดยเฉพาะอาหารจานปลานั้นจะต้องกินให้หมดในคำเดียว ไม่ควรกัดแบ่งเป็นสองคำแล้ววางคืนลงไปในจาน ถึงแม้ว่าจะเป็นจานของตัวเองก็ตาม และข้อห้ามที่สำคัญอีกหนึ่งข้อของการทานอาหารโต๊ะจีนคือห้ามวางเศษกระดูก หรือเศษอาหารที่กินเหลือไว้บนตะนอกจากของตัวเองเด็ดขาด ต้องวางไว้ภายในจานของตัวเองเท่านั้น
6. มีน้ำใจและมีความเกรงใจ
การทานอาหารโต๊ะจีนนั้นเป็นการทานอาหารร่วมกับคนอื่น ดังนั้นการแสดงน้ำใจ และการแสดงถึงความเกรงใจในการทานอาหารเป็นเรื่องที่ผู้ทานอาหารโต๊ะจีนทุกคนพึงปฏิบัติต่อกัน ไม่ว่าจะเป็นเมื่อต้องการลุกขึ้นตักอาหารควรจะบอกกล่าวผู้ร่วมวง รวมไปถึงมีการขอโทษทุกครั้ง เพราะอาจจะเป็นการตักอาหารข้ามหน้าผู้ร่วมโต๊ะคนอื่นๆ นั่นเอง และควรทานอาหารด้วยความสุภาพ ไม่เคี้ยวอาหารเสียงดัง หรือทาอาหารด้วยความมูมมาม
นอกจากนี้ยังควรมีน้ำใจกับผู้ที่อยู่ร่วมโต๊ะ ไม่ว่าจะเป็นเด็ก หรือผู้สูงอายุ ซึ่งเราควรให้ผู้สูงอายุได้ตักอาหารก่อน หรือควรเป็นผู้ที่ตักอาหารให้กับผู้สูงอายุ ในส่วนของผู้ร่วมโต๊ะที่เป็นเด็กนั้นก็ควรดูแลอำนวยความสะดวกให้เช่นกัน รวมไปถึงการลุกขยับเก้าอี้เมื่อมีผู้ที่ต้องการลุกออกจากโต๊ะทำได้สะดวก หรือการช่วยเติมน้ำให้กับผู้ที่นั่งทานร่วมโต๊ะ
7. ตักอาหารให้เหมาะสม
การตักอาหารเพิ่มระหว่างการทานอาหารโต๊ะจีนโดยเฉพาะอาหารที่เป็นซุป อย่างเช่นกระเพาะปลา หูฉลาม หรือต้มประเภทต่างๆ นั้น สามารถที่จะตักเพิ่มได้ แต่ต้องรอให้ผู้ร่วมโต๊ะตักอาหารถ้วยนั้นในรอบแรกให้ครบทุกคนก่อน และการตักเพิ่มไม่ควรที่จะตักแต่เฉพาะส่วนที่ดี หรือส่วนที่อร่อยของอาหารเท่านั้น หรือเรียกง่ายว่าไม่ควรตักแต่เนื้อเพื่อมาทานโดยเฉพาะ และไม่ควรตักเกิน 2 รอบ
จะเห็นได้ว่าการทานอาหารโต๊ะจีนนั้นเป็นรูปแบบการทานอาหารที่จำเป็นจะต้องมีมารยาท และมีความระมัดระวังในเรื่องมารยาทเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นการทานอาหารร่วมกับคนหมู่มาก และผู้ร่วมโต๊ะบางคนอาจจะเป็นคนที่เราไม่รู้จักมาก่อน ซึ่งบทความเรื่อง “7 มารยาทในการทานอาหารโต๊ะจีนที่ควรรู้” ได้มาแนะนำถึงเรื่องที่ควรทำ และไม่ควรทำระหว่างการทานในรูปแบบนี้ ซึ่งเรื่องราวเหล่านี้เชื่อว่าจะช่วยให้การทานอาหารตะจีนครั้งต่อไปจะทำได้อย่างถูกต้อง และเหมาะสม